Um Fjölmiðlanefnd
Fjölmiðlanefnd er sjálfstæð stjórnsýslunefnd sem heyrir undir mennta- og menningarmálaráðherra. Nefndin annast eftirlit samkvæmt lögum um fjölmiðla nr. 38/2011 og daglega stjórnsýslu á því sviði sem lögin ná til. Þá annast Fjölmiðlanefnd þau hlutverk sem henni eru falin í öðrum lögum.
Með starfsemi Fjölmiðlanefndar skal stuðlað að því að markmiðum og tilgangi fjölmiðlalaga verði náð. Henni er ætlað að efla fjölmiðlalæsi, fjölbreytni og fjölræði í fjölmiðlum, standa vörð um tjáningarfrelsi og rétt almennings til upplýsinga.
Skipan Fjölmiðlanefndar
Einar Hugi Bjarnason, formaður Fjölmiðlanefndar, lauk embættisprófi í lögfræði frá Háskóla Íslands árið 2005, öðlaðist réttindi sem héraðsdómslögmaður 2006 og réttindi til málflutnings fyrir Hæstarétti Íslands 2012. Einar Hugi er einn af eigendum Lögfræðistofu Reykjavíkur ehf. Einar Hugi hefur setið í stjórnum fjölmargra félaga um lengri og skemmri tíma, oftast tengt lögmannsstörfum. Frá árinu 2013 hefur Einar sinnt stundakennslu við lagadeild Háskóla Íslands. Einar hefur einnig setið í ýmsum nefndum á vegum hins opinbera. Einar Hugi kom að gerð frumvarps til laga um styrki til einkarekinna fjölmiðla sem lagt verður fyrir á 150. löggjafarþingi Alþingis 2019-2020. Þá hefur Einar Hugi flutt fjölda dómsmála á sviði fjölmiðlaréttar.
Dr. María Rún Bjarnadóttir, varaformaður Fjölmiðlanefndar, lauk doktorsprófi í internet- og mannréttindalögfræði frá lagadeild Sussex háskóla í Englandi árið 2021 og starfar sem verkefnastjóri gegn stafrænu ofbeldi hjá embætti Ríkislögreglustjóra. Rannsóknir hennar varða áhrif tækniþróunar á mannréttindi, sérstaklega tjáningarfrelsi og friðhelgi einkalífs, en einnig á samfélagslega innviði á borð við fjölmiðlun og löggæslu. Hún hefur tekið þátt í alþjóðlegum og norrænum rannsóknarverkefnum sem hafa meðal annars varðað mörk samfélagsmiðla og fjölmiðla og stöðu og takmarkanir tjáningarfrelsisins á netinu. Hún starfaði um árabil hjá Stjórnarráði Íslands þar sem hún bar ábyrgð á undirbúningi lagasetningar og stefnumótun á sviði mannréttinda, persónuverndar og fjarskiptaréttar og var fulltrúi íslenskra stjórnvalda í innlendu og alþjóðlegu samstarfi. María hefur sinnt stundakennslu í lögfræði, fjölmiðlafræði og lögreglufræði við Háskóla Íslands, Sussex háskóla og Háskólann á Akureyri. Þá sinnir hún reglulega lögfræðilegri ráðgjöf fyrir innlenda aðila á sviði mannréttinda, fjölmiðlaréttar, stjórnsýsluréttar og jafnréttismála. María Rún hefur setið í fjölmiðlanefnd frá í apríl 2019.
Róbert H. Haraldsson, prófessor í heimspeki og kennslustjóri Háskóla Íslands, lauk BA-prófi í heimspeki og sálarfræði frá Háskóla Íslands árið 1985 og doktorsprófi í heimspeki frá Háskólanum í Pittsburgh árið 1997. Róbert hefur kennt við Háskóla Íslands frá árinu 1992 og verið prófessor í heimspeki frá árinu 2007. Róbert hefur sinnt margvíslegum trúnaðar- og stjórnunarstörfum innan Háskóla Íslands og einnig starfað sem ráðgjafi með ýmsum fagfélögum, fyrirtækjum og stofnunum á Íslandi. Hann var meðritstjóri tímaritsins Skírnis árin 1995-2000 og norræna heimspekitímaritsins SATS árin 2001-2015. Þá hefur hann setið í siðanefnd Blaðamannafélags Íslands, með hléum, frá 1991 og starfað sem ritdómari á Morgunblaðinu. Róbert hefur setið í Fjölmiðlanefnd frá í nóvember 2017.
Erla útskrifaðist með embættispróf í lögfræði frá Háskóla Íslands árið 2001. Hún var blaðamaður á Morgunblaðinu samhliða laganámi og fjallaði lokaritgerð hennar um nafngreiningu sakborninga í fjölmiðlum. Erla hlaut réttindi til málflutnings fyrir héraðsdómstólum árið 2006 og lauk framhaldsnámi í evrópskum hugverkarétti, Master of Intellectual Property Law, við Háskólann í Stokkhólmi árið 2008. Erla starfar hjá lögfræðistofunni Málþingi og leggur í störfum sínum sérstaka áherslu á hugverkarétt og þýðingu hans fyrir atvinnulífið. Hún annast kennslu í vörumerkja- og einkaleyfarétti við lagadeild HÍ og stundar rannsóknir á réttarsviðinu við Lagastofnun. Erla starfaði áður í iðnaðarráðuneytinu og hjá embætti skattrannsóknarstjóra og kenndi auk þess fjölmiðlarétt við námsbraut HÍ í hagnýtri fjölmiðlun.
Varamenn:
Sigrún Stefánsdóttir, skipuð af menningar- og viðskiptaráðherra án tilnefningar.
Birgir Guðmundsson, skipaður samkvæmt tilnefningu samstarfsnefndar háskólastigsins.
Margrét Helga Kr. Stefánsdóttir, tilnefnd af Hæstarétti Íslands.
Þorvaldur Hauksson, tilnefndur af Hæstarétti Íslands.
Fjölmiðlanefnd er skipuð til 30. september 2027.
Starfsfólk Fjölmiðlanefndar
Elfa Ýr er fjölmiðla- og fjarskiptafræðingur að mennt. Hún lauk B.A.-námi í bókmenntum frá Háskóla Íslands árið 1994, prófi í hagnýtri fjölmiðlun við sama skóla árið 1995 og hefur lokið tveimur meistaragráðum, í fjölmiðla- og ímyndarfræðum frá University of Kent í Bretlandi árið 1996, og fjölmiðlun og boðskiptum frá Georgetown University í Bandaríkjunum árið 2000. Frá 2006 til 2011 starfaði Elfa Ýr sem deildarstjóri fjölmiðladeildar í mennta- og menningarmálaráðuneytinu. Elfa Ýr hefur verið stundakennari við Háskóla Íslands í 18 ár og kennt m.a. menningarfræði, fjölmiðlafræði og fjölmiðlarétt. Hún var formaður stýrinefndar Evrópuráðsins um fjölmiðla og upplýsingasamfélagið árin 2016-2017 og hefur einnig verið varaformaður nefndarinnar 2011 og 2018-2019. Elfa Ýr hefur haldið fjölmörg erindi og stýrt málþingum um tjáningarfrelsi, frelsi til upplýsinga og fjölmiðlalöggjöf í ríkjum álfunnar sem fjölmiðlasérfræðingur á vegum Evrópuráðsins á undanförnum 12 árum. Elfa hóf störf hjá Fjölmiðlanefnd 2011
Margrét María er lögfræðingur að mennt. Hún lauk embættisprófi í lögfræði frá lagadeild Háskóla Íslands árið 2007 og framhaldsnámi (LL.M.) í alþjóðlegum mannréttindum frá Háskólanum í Lundi í Svíþjóð árið 2023. Margrét María hefur sérhæft sig í þjóðarétti, mannréttindum, persónuvernd og stjórnsýslurétti. Hún hefur starfað sem lögfræðingur hjá Alþingi, dómsmálaráðuneytinu, umboðsmanni Alþingis og sem aðstoðarmaður dómara hjá Landsrétti. Margrét María hóf störf hjá fjölmiðlanefnd árið 2024.
Anton Emil er lögfræðingur að mennt. Hann lauk meistaraprófi í lögfræði frá Lagadeild Háskóla Íslands árið 2018. Hann hefur sérhæft sig í lögfræði og tækni, persónuvernd og mannréttindum. Lokaritgerð Antons Emils við Háskóla Íslands fjallaði um auðkennisþjófnað (e. identity theft) í samhengi íslenskra laga með áherslu á slíka háttsemi á internetinu, þá sérstaklega samfélagsmiðlum. Anton hóf störf hjá Fjölmiðlanefnd árið 2019.
Skúli er fjölmiðlafræðingur að mennt, ásamt því að hafa stundað nám við grafíska hönnun í Myndlistarskólanum á Akureyri. Hann hefur starfað við dagskrárgerð, ritstjórn og hönnun hjá N4 frá árinu 2018 og kom þar að gerð um 400 sjónvarpsþátta, ásamt því að taka virkan þátt í stefnumótun á miðlinum. Þá hefur hann einnig annast stundakennslu í fjölmiðlafræðideild Háskólans á Akureyri, starfað sjálfstætt við hönnun og komið að nýsköpunar- og frumkvöðlastarfi á ýmsum sviðum. Skúli hóf störf hjá Fjölmiðlanefnd árið 2021.
Þóra er lögfræðingur að mennt. Hún lauk meistaraprófi frá lagadeild Háskóla Íslands árið 2013.
Að námi loknu starfaði Þóra hjá Barnaheillum – Save the Children á Íslandi þar til hún hóf störf hjá Fjölmiðlanefnd í október 2023.
Þóra hefur lagt áherslu á mannréttindi barna í víðum skilningi og sérhæft sig í vernd barna gegn ofbeldi sem og rétti barna til þátttöku. Þóra hefur sinnt stundakennslu um Sáttmála Sameinuðu þjóðanna um réttindi barna, Barnasáttmálann, fyrir félagsráðgjafanema Háskóla Íslands frá 2019.
Þóra sinnti verkefnastjórn Ábendingalínu Barnaheilla og sat sem fulltrúi Barnaheilla í alþjóðasamtökunum INHOPE í átta ár, þar af sat hún í stjórn samtakanna í þrjú og hálft ár.
Þóra hefur haldið fyrirlestra og námskeið um réttindi barna og staðið fyrir ýmsu samstarfi um bætt réttindi barna.
Unnur Freyja er fjölmiðlafræðingur að mennt en hún hefur einnig stundað nám í áfallastjórnun við Háskólann á Bifröst. Samhliða námi í fjölmiðlafræði starfaði hún við greinaskrif fyrir tímaritið Vertu Úti og síðar sem blaðamaður á Morgunblaðinu, mbl.is og ViðskiptaMogganum. Þá kom hún einnig að framleiðslu á þætti fyrir frönsku ríkissjónvarpsstöðina France 3. Unnur hóf störf hjá Fjölmiðlanefnd árið 2023.
Fjölmiðlanefnd er sjálfstæð stjórnsýslunefnd sem heyrir undir menningar- og viðskiptaráðherra. Nefndin annast eftirlit samkvæmt lögum um fjölmiðla nr. 38/2011 og daglega stjórnsýslu á því sviði sem lögin ná til. Þá annast Fjölmiðlanefnd þau hlutverk sem henni eru falin í öðrum lögum.
Með starfsemi Fjölmiðlanefndar skal stuðlað að því að markmiðum og tilgangi fjölmiðlalaga verði náð. Henni er ætlað að efla fjölmiðlalæsi, fjölbreytni og fjölræði í fjölmiðlum, standa vörð um tjáningarfrelsi og rétt almennings til upplýsinga.
Markmið fjölmiðlalaga er að samræma undir einni löggjöf alla fjölmiðlun óháð því á hvaða formi miðlun fer fram. Því leysti Fjölmiðlanefnd af hólmi útvarpsréttarnefnd sem hafði það hlutverk að fylgjast með hljóðvarpi og sjónvarpi frá árinu 1986 til 1. september 2011 þegar Fjölmiðlanefnd tók til starfa.
Fjölmiðlanefnd annast samskipti við einstaklinga, fyrirtæki, fjölmiðla, stjórnvöld og dómstóla auk þess sem hún annast samskipti við erlend fjölmiðlaeftirlit og aðrar erlendar stofnanir og samtök sem fást við málefni fjölmiðla.
Stefna og starfsreglur
Fjölmiðlanefnd leitast við að tryggja að markmiðum og tilgangi fjölmiðlalaga verði náð. Henni er ætlað að efla fjölmiðlalæsi, fjölbreytni og fjölræði í fjölmiðlum, standa vörð um tjáningarfrelsi og rétt almennings til upplýsinga.
Málsmeðferðarreglur Fjölmiðlanefndar
Persónuverndarstefna Fjölmiðlanefndar
Samstarfssamningur Fjölmiðlanefndar og Neytendastofu um eftirlit með viðskiptaboðum
Ársskýrslur
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2022
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2021
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2020
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2019
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2018
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2017
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2016
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2015
Ársskýrsla Fjölmiðlanefndar 2011-2014
Skýrsla útvarpsréttarnefndar 2008-2011
Skýrsla útvarpsréttarnefndar 2004-2008
Skýrsla útvarpsréttarnefndar 1998-2004
Skýrsla útvarpsréttarnefndar 1995-1997
Skýrsla útvarpsréttarnefndar 1988-1991
Skýrsla útvarpsréttarnefndar 1986-1988